ChúngTa.com

Kỳ họp Quốc hội lại bắt đầu với những trăn trở như lâu nay về tình hình tham nhũng, vẫn “phức tạp” và “nghiêm trọng”. Dù quyết tâm của Đảng, Chính phủ trong việc chống tham nhũng đã ngày càng mạnh mẽ hơn, và trên thực tế cũng có nhiều vụ tham nhũng lớn được đưa ra xét xử, nhưng thực trạng này vẫn còn là bức xúc xã hội.

Về nguyên tắc, mỗi hiện tượng xã hội đều có gốc rễ của nó. Và vì vậy, muốn thay đổi, phải làm thay đổi tận gốc rễ.

Việc điều tra, phát hiện các vụ án tham nhũng nổi cộm và xử đúng người đúng tội là cần thiết. Nhưng cần hơn là diệt cái gốc sinh ra tham nhũng.

Thực tiễn có nhiều cách lý giải, trong đó, có thể thấy một trong những cái gốc của tham nhũng chính là việc lợi dụng quyền lực, quyền lực không được kiểm soát tốt sẽ sinh ra tham nhũng. Các biện pháp phòng chống tham nhũng bằng kê khai tài sản, dù có mở rộng diện đối tượng phải kê gồm cả vợ chồng, con cái, bố mẹ cán bộ thì thực sự vẫn chưa đi vào thực chất làm rõ độ minh bạch tài sản của người có quyền lực. Vấn đề quan trọng là phải kiểm soát được nguồn gốc tài sản. Bởi lẽ, trên thực tế, đã có vụ tham nhũng mà qua 4 vòng xét xử, kéo dài 14 năm vẫn chưa xác định được tài sản của cán bộ nghi tham nhũng để mà khép tội.

Lord Acton, một triết gia người Anh cuối thế kỷ 19 đúc kết: “Quyền lực có xu hướng tha hóa; quyền lực tuyệt đối thì tha hóa cũng tuyệt đối”. Trong điều kiện giao nhiệm vụ cho cán bộ của chúng ta, tức là giao quyền lực từng nơi, từng lúc, từng cấp độ khác nhau thì quyền lực đó phải được kiểm soát một cách thường xuyên, chặt chẽ, có hiệu quả.

Ngoài các biện pháp giáo dục đạo đức cách mạng, nâng cao ý thức trách nhiệm cán bộ, tăng cường tính nghiêm minh, chặt chẽ của pháp luật, cần có thêm các định chế kiểm soát quyền lực được giao một cách hiệu quả, phát huy sức mạnh của nền dân chủ. Qua đó, tạo thêm hành lang cơ chế để dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra việc công và có thể giám sát chất lượng cán bộ tốt hơn.