Khi đất nước đối diện với nghèo nàn và lạc hậu, với tham nhũng và thoái hóa của một bộ phận không nhỏ cán bộ có chức quyền, thì phải bằng bản lĩnh và trí tuệ của tuổi trẻ...
Tuổi trẻ không thể bạc nhược, thiển cận, đánh mất truyền thống, chỉ biết chìm nghỉm vào cuộc sống vật chất hưởng thụ... mà không lo đến tương lai, khát vọng, tiền đồ, lý tưởng của đất nước, sẽ là thậm nguy, chí nguy nếu non sông lại phải đương đầu với thác ghềnh ghê gớm như đã từng đương đầu.
- Theo cụ Phan Bội Châu thì "Chấn dân khí (bồi dưỡng khí thế vươn lên cho dân)" là điểm then chốt, vì dân khí suy kiệt, không phát huy được trí tuệ. Học hành trong xã hội theo khuôn sáo, "tầm chương trích cú” lạc hậu, nạn hối lộ xảy ra trong bộ máy quan trường và thi cử, chỉ quan tâm việc làm quan và thi đỗ, sống vô liêm sỉ, người vô tư kém cỏi chỉ cần có tiền là trở thành người "hiền đức, giỏi giang"... - Tân thư đã góp phần giúp cho trí thức Việt Nam tiêu biểu thời đó học được phương pháp: “Tự thức tỉnh, tự phê phán" của sách báo phương Tây để nhìn nhận rõ các ưu khuyết, nhất là các nhược điểm trầm trọng của chính tầng lớp mình, của nhân dân mình, dân tộc mình đặng sửa chữa, khắc phục...
Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lại sôi nổi. nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước...
Ở những đoạn sông chảy xiết, những khúc quanh đột ngột, váng bẩn sẽ càng nổi lên nhiều. Những đôi mắt cận thị bị những lợi ích vụn vặt trước mắt che lấp tầm nhìn, sẽ chỉ thấy được những bèo bọt, váng bẩn mà không sao thấy được sức cuộn chảy của giá trị, lịch sử yêu nước ngầm bên dưới...
Ai cũng có một tình yêu tổ quốc trong tim. Tổ quốc chính là mỗi ngọn núi dòng sông, mỗi làng quê thân thuộc… Mỗi người ở mỗi cương vị khác nhau đều thể hiện tình yêu đó đó bằng cách riêng của mình.
Đối với nghệ thuật, đây là lĩnh vực có đặc thù riêng để người nghệ sỹ nói lên tình yêu của mình. Trong văn chương hay hội họa, rất nhiều tác phẩm thành công trong ngợi ca Tổ quốc. " Mặt đường khát vọng" là bản trường ca rất thành công của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm, khắc họa về quê hương đất nước. Quê hương chính là miếng trầu, quả cau, đến tình yêu lứa đôi...Ta yêu những chuyện cô tấm, cô tiên, đến tấm áo vá vai của mẹ đó cũng là bắt đầu của tình yêu tổ tổ quốc.
Các nhạc sỹ lại có thế mạnh riêng, bằng các nốt nhạc rung động lòng người, người nghệ sỹ truyền tình yêu tổ quốc đến hàng triệu trái tim...
Không chỉ riêng ở ta mà bất cứ nơi nào trên trái đất này, các nhạc sỹ cũng đều hướng lòng mình để ngợi ca quê hương đất nước của mình.
Ta bắt gặp một "Chiều Matxcova" thanh bình và tươi đẹp, một "Dòng Danube xanh" êm đếm và dạt dào sóng, một Surriento trong "trở về Surriento" lãng mạn đẹp đến nao lòng: "Biển hiền hòa lớp sóng đẹp bao la. Đời ta như rộn vang ngàn câu ca. Ôi đất nước xanh tươi như mộng đời. Lưu luyến trong tâm hồn bao người ...". Chính tình yêu quê hương bằng những cái rất riêng là khởi nguồn của tình yêu tổ quốc. Nói như một nhà văn Nga: Con suối đổ vào sông, con sông đổ đổ vào đại trường giang Volga, lòng yêu quê hương bắt đầu lòng yêu tổ quốc.
Ở ta nhiều bài hát rất thành công trong chủ đề này. Từ những dòng sông, con đường đến một ngọn núi một bản làng thân thuộc, các tác giả đều khắc họa nên một "Việt nam quê hương tôi" tươi đẹp và thanh bình.
Trong rất nhiều bài hát thành công Giai điệu tổ quốccủa nhạc sỹ Trần Tiến lại khai thác ở khía cạnh khác. Tác giả không đi sâu vào tả thực những bờ tre, ruộng lúa, bãi dâu, không có một " đàn cò chở nắng lên sườn núi".. Có thể nói Giai điệu tổ quốclà bài hát ca ngợi lòng yêu nước, đặc tính rất riêng của dân tộc Việt, một dân tộc suốt mấy ngàn năm lịch sử luôn phải "đứng nơi đầu sóng", chống chọi với giặc ngoại xâm. Một đất nước mà " Bốn ngàn năm đất nước gian nan, giai điệu cháy, trong tình thương nước vô vàn".
Giai điệu tổ quốcđã nói lên cái hồn cốt của con người Việt Nam. Đau thương là vậy nhưng vượt lên trên tất cả là giai điệu rất "dịu dàng" thể hiện "trong tiếng ru hời", trong "những câu Kiều" của mẹ. Đó chính là chiều sâu văn hóa trong tâm hồn người Việt.
Có lẽ suốt mấy ngàn năm lịch sử, dân tộc ta đều phải chống chọi với giặc ngoại xâm, đều là những cuộc lên đường, những cuộc chia tay. Nhưng kỳ lạ trong những cuộc tiễn đưa ấy, người mẹ, người vợ " chia tay không hề rơi nước mắt/ Nước mắt chỉ giành cho ngày gặp mặt" (Dương Hương Ly). Giai điệu Tổ quốcnổi bật là " Tôi nghe trong lời yêu nhau, tôi nghe trong lời tha thiết, phút hành quân mẹ tiễn đưa con, giai điệu nhớ giai điệu thương theo suốt con đường".
Trần Tiến sáng tác bài Giai điệu tổ quốcvào những ngày đất nước vừa thoát ra khỏi cuộc chiến tranh khốc liệt đằng đẵng hơn hơn 30. Khó có nơi nào trên trái đất lại có một cuộc chiến tranh dai dẵng và khốc liệt như vậy. Nhưng cuộc chiến tranh này chưa qua thì cuộc chiến tranh khác lại bắt đầu: chiến tranh Biên giới. Có lẽ hơn lúc nào hết giai điệu tổ quốc lại vang lên tha thiết và hùng tráng như những ngày này. Đó chính là " Tổ quốc mà tôi yêu mà tôi hát, lời yêu thương lời bổng cháy thàng ngày này đất nước ơi".
Người chiến sỹ Trần Tiến từ chiến trường trở về học nhạc, lúc đó vừa mới tốt nghiệp Nhạc viện Hà Nội (1978). Chính trong những ngày tháng khốc liệt đó (1980) Giai điệu tổ quốclại ngân lên, lại thúc dục bao lớp lớp thanh niên. Bởi vì cái giai điệu: Bốn ngàn năm đất nước gian nan, giai điệu cháy, trong tình thương nước vô vàn" lại một lần nữa ngân lên.
Thật xúc động khi chúng tôi những người lính ngày ấy trên đường lên biên giới được cất lên những ca từ hào sảng và có sức lan tỏa đến như vậy. Nhịp 6/8 của bài hát dồn dập như tiếng gọi, như lời của núi sông:
Tôi nghe giai điệu Tổ Quốc tôi, thầm vang bao nỗi vui buồn. Tôi nghe giai điệu Tổ Quốc tôi, hùng thiêng trong tiếng chiêng đồng. Tôi nghe trong đoàn quân đi, tôi nghe trong lời bão tố, Bốn ngàn năm đất nước gian nan, giai điệu cháy, trong tình thương nước vô vàn.
Có lẽ chỉ có tình yêu nước mới có thể kết được khối đại đoàn kết dân tộc, mới động viên lớp lớp những thế hệ người Việt sát cánh bên nhau bảo vệ từng ngọn núi dòng sông của dân tộc. Cái hay của bài hát không phải là tiếng kêu gọi trần trụi, cũng không phải là lời cổ vũ sáo mòn. Chất văn hóa của dân tộc thấm đẫm trong từng ca từ, trong từng nốt nhạc hào sảng. Chất văn hóa đấy được hình thành trong tiếng ru hời của mẹ, bên vành nôi ru con. Tiếng ru ấy lại bằng những câu Kiều, câu ca dao thân thuộc, những: Cái cò... sung chát đào chua/ Câu ca mẹ hát gió đưa về trời/ Ta đi trọn kiếp con người/ Cũng không đi hết mấy lời mẹ ru.
Năm 2007, Bài hát Giai điệu tổ quốc(1980) được nhận Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật, trong đó còn có các tác phẩm: Bài ca thanh niên ra tiền tuyến(1967), Cô gái Sầm Nưa xinh đẹp(1968), Chiếc vòng cầu hôn(1984), Tùy hứng ngựa ô(1987), Chị tôi(1997).
Và khi mỗi người chúng ta hát lên Giai điệu tổ quốcthì tình yêu quê hương lại bùng cháy, nó như tiếng gọi thì thầm của núi sông, dẫu đất nước còn gian lao nhưng tình yêu tổ quốc thì không bao giờ nhạt phai trong tim mỗi người con đất Việt.
Giai điệu tổ quốc Trần Tiến
Tôi nghe giai điệu Tổ quốc tôi Dịu dàng trong tiếng ru hời Tôi nghe giai điệu Tổ quốc tôi Trầm sâu trong tiếng đất trời.
Tôi nghe trong lời yêu nhau Tôi nghe trong lời tha thiết Phút hành quân mẹ tiễn đưa con Giai điệu nhớ, giai điệu thương theo suốt con đường...
Và tôi yêu, và tôi hát Lời yêu thương, lời bỏng cháy Tháng ngày này, đất nước ơi Tổ quốc của chúng tôi!
Và tôi yêu, và tôi hát Lời yêu thương, lời bỏng cháy Tháng ngày này, đất nước ơi Tổ quốc của chúng tôi!
Tôi nghe giai điệu Tổ quốc tôi Thầm mang bao nỗi vui buồn Tôi nghe giai điệu Tổ quốc tôi Hùng thiêng trong tiếng chiêng đồng
Tôi nghe trong đoàn quân đi Tôi nghe trong lời bão tố Bốn nghìn năm đất nước gian nan Giai điệu cháy trong tình thương nước vô vàn...
Tôi nghe giai điệu Tổ quốc tôi Từ bao năm tháng thăng trầm Tôi nghe giai điệu Tổ quốc tôi Từ trong mơ ước thanh bình
Tôi thương yêu người dân tôi Bao năm hai bàn tay trắng Giữ gìn cho đất nước tôi yêu
Việt Nam quê hương ta Nguyễn Đình Thi
Việt Nam đất nước ta ơi Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn Cánh cò bay lả rập rờn Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều
Quê hương biết mấy thân yêu Bao nhiêu đời đã chịu nhiều thương đau Mặt người vất vả in sâu Gái trai cũng một áo nâu nhuộm bùn
Ðất nghèo nuôi những anh hùng Chìm trong máu lửa lại vùng đứng lên Ðạp quân thù xuống đất đen Súng gươm vứt bỏ lại hiền như xưa.
Việt Nam đất nắng chan hòa Hoa thơm quả ngọt bốn mùa trời xanh Mắt đen cô gái long lanh Yêu ai yêu trọn tấm tình thủy chung
Ðất trăm nghề của trăm vùng Khách phương xa tới lạ lùng tìm xem Tay người như có phép tiên Trên tre lá cũng dệt nghìn bài thơ
Nước bâng khuâng những bến đò Ðêm đêm còn vọng câu hò Trương Chi Ðói nghèo nên phải chia li Xót xa lòng kẻ rời quê lên đường
Ta đi ta nhớ núi rừng Ta đi ta nhớ dòng sông vỗ bờ Nhớ đồng ruộng, nhớ khoai ngô Bát cơm rau muống quả cà giòn tan...
Mặt đường khát vọng (Chương V- Đất nước) Nguyễn Khoa Điềm
Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi Đất Nước có trong những cái "ngày xửa ngày xưa..." mẹ thường hay kể Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn Đất Nước lớn lên khi dân mình biết tròng tre mà đánh giặc Tóc mẹ thì bới sau đầu Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn Cái kèo, cái cột thành tên Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng Đất Nước có từ ngày đó...
Đất là nơi anh đến trường Nước là nơi em tắm Đất Nước là nơi ta hò hẹn Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm Đất là nơi "con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc" Nước là nơi "con cá ngư ông móng nước biển khơi" Thời gian đằng đẵng Không gian mênh mông Đất Nước là nơi dân mình đoàn tụ Đất là nơi Chim về Nước là nơi Rồng ở Lạc Long Quân và Âu Cơ Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng Những ai đã khuất Những ai bây giờ Yêu nhau và sinh con đẻ cái Gánh vác phần người đi trước để lại Dặn dò con cháu chuyện mai sau Hàng năm ăn đâu làm đâu Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ Trong anh và em hôm nay Đều có một phần Đất Nước Khi hai đứa cầm tay Đất Nước trong chúng mình hài hòa nồng thắm Khi chúng ta cầm tay mọi người Đất nước vẹn tròn, to lớn
Mai này con ta lớn lên Con sẽ mang đất nước đi xa Đến những tháng ngày mơ mộng Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình Phải biết gắn bó san sẻ Phải biết hóa thân cho dáng hình xứ sở Làm nên Đất Nước muôn đời...
*
Những người vợ nhớ chồng còn góp cho Đất Nước những núi Vọng Phu Cặp vợ chồng yêu nhau góp nên hòn Trống Mái Gót ngựa của Thánh Gióng đi qua còn trăm ao đầm để lại Chín mươi chín con voi góp mình dựng Đất tổ Hùng Vương Những con rồng nằm im góp dòng sông xanh thẳm Người học trò nghèo giúp cho Đất Nước mình núi Bút non Nghiên. Con cóc, con gà quê hương cùng góp cho Hạ Long thành thắng cảnh Những người dân nào đã góp tên Ông Đốc, Ông Trang, Bà Đen, Bà Điểm Và ở đâu trên khắp ruộng đồng gò bãi Chẳng mang một dáng hình, một ao ước, một lối sống ông cha Ôi Đất Nước sau bốn ngàn năm đi đâu ta cũng thấy Những cuộc đời đã hóa núi sông ta...
Em ơi em Hãy nhìn rất xa Vào bốn ngàn năm Đất Nước Năm tháng nào cũng người người lớp lớp Con gái, con trai bằng tuổi chúng ta Cần cù làm lụng Khi có giặc người con trai ra trận Người con gái trở về nuôi cái cùng con Ngày giặc đến nhà thì đàn bà cũng đánh Nhiều người đã trở thành anh hùng Nhiều anh hùng cả anh và em đều nhớ Những em biết không Có biết bao người con gái, con trai Trong bốn ngàn lớp người giống ta lứa tuổi Họ đã sống và chết Giản dị và bình tâm Không ai nhớ mặt đặt tên Nhưng họ đã làm ra Đất Nước Họ giữ và truyền cho ta hạt lúa ta trồng Họ truyền lửa cho mỗi nhà từ hòn than qua con cúi Họ truyền giọng điệu mình cho con tập nói Họ gánh theo tên xã, tên làng trong mỗi chuyến di dân Họ đắp đập be bờ cho người sau trông cây hái trái Có ngoại xâm thì chống ngoại xâm Có nội thù thì vùng lên đánh bại Để Đất Nước này là Đất Nước Nhân dân Đất Nước của Nhân dân, Đất Nước của ca dao thần thoại Dạy anh biết " yêu em từ thuở trong nôi" Biết quý công cầm vàng những ngày lặn lội Biết trồng tre đợi ngày thành gậy Đi trả thù mà không sợ dài lâu Ôi những dòng sông bắt nước từ lâu Mà khi về Đất Nước mình thì bắt lên câu hát Người đến hát khi chèo đò, kéo thuyền vượt thác Gợi trăm màu trên trăm dáng sông xuôi Người dạy ta nghèo ăn cháo rau Biết ăn ớt để đánh lừa cái lưỡi Cái cuốc, con dao, đánh lừa cái tuổi Chén rượu đánh lừa cơn mỏi, cơn đau Con nộm nang tre đánh lừa cái chết Đánh lừa cái rét là ăn miếng trầu Đánh lừa thuồng luồng xăm mình xăm mặt Đánh lừa thằng giặc là chuyện Trạng Quỳnh Nhưng lạ lùng thay, nhân dân thông minh Không hề lừa ta dù ca dao, cổ tích Ta lớn lên bằng niềm tin rất thật Biết bao nhiêu hành phúc có trên đời Dẫu phải khi cay đắng dập vùi Rằng cô Tấm cũng làm về hoàng hậu Cây khế chua có đại bàng đến đậu Chim ăn rồi trả ngon ngọt cho ta Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa Hoa của đất, người trồng cây dựng cửa Khi ta đến gõ lên từng cánh cửa Thì tin yêu ngay thẳng đón ta vào Ta nghẹn ngào, Đất Nước Việt Nam ơi!...
*
Ta lớn lên khao khát những chân trời Những mảnh đất chân mình chưa bén được Những biển khới chứa mặt trời đỏ rực Những ngàn sao trôi miết giữa màu xanh Ôi có cách gì ta được ngắm những bình minh Buổi vũ trụ chớp bùng nên sự sống Và ánh sáng trên chiếc xe vàng chuyển động Bỗng một ngày ấm áp kể ta nghe Về những con người của thiên thể xa xôi Muốn bầu bạn với con người Trái đất Ôi phút đó ta vùng lên ngây ngất Muốn ôm choàng hết tất cả trời mây Trái tim tay nặng trĩu những mê say Sẽ gieo xuống làm âm vang mặt đất...
Nhưng em ơi, cái điều trông đợi nhất Vẫn những gì có thể có hôm nay Từ hôm nay, trên mảnh đất ta đây Ta nắm nó như sợi mây vững chãi Rồi rút dần từ cánh rừng vĩ đại Của cuộc đời hằng nuôi dưỡng chúng ta Và diệu kỳ thay! Ta bỗng lóa bất ngờ Ta đã thấy cuộc đời vô hạn Giữa đất đai, nhân dân, bè bạn Ta tìm ra ánh sáng của Con Người Những Con Người làm sông núi sáng tươi...
*
Những địa danh trôi từ thuở xa xôi Trôi bằng máu và trôi bằng nước mắt Đã đọng lại thành tên ngươi, tên đất Bao năm rồi suốt mặt pha, triền sông Nhưng không có con người nào đã trôi hết sâu nông
Bằng những người dân miền Tây nghèo khổ Đây khôgn biển thì rừng làm biển cả Một biển xanh với cồn sóng ngút trời Họ bám mình vào tấm rẫy nổi trôi Rồi gục chết dưới màu xanh vĩnh viễn Cuộc đời họ mênh mang bất định Chỉ đó nghèo bám riết lấy màu da Ôi mây trắng ngang đầu, gió dưới rừng xa Đất Nước ở đâu? Đâu là Đất Nước? Kờ-ruồng Kù tiệt! Tiếng suối hay tiếng chim? Tiếng người hay tiếng chiêng? Tiếng đá lăn, cây đổ? Thác gào hay đá nổ? Kờ-ruồng Kù tiệt! Kờ-ruồng Kù tiệt! Đất Nước! Đất Nước ! Đất Nước trên miệng ta rồi Trong tim ta mang Trên chân ta bước Đất Nước! Đất Nước ! Cả núi rừng thét lên đồng loạt! Đó là năm dưới thời giặc Pháp Chúng hất hàng chục chòi Ta-ôi ra khỏi bản đồ Đẩy họ vào những cánh rừng xanh không Tổ quốc Chính lúc đó Lửa đã cháy lên! Lửa ngàn đời từ mỗi bếp cháy lên! Đốt nhà! Ta đốt hết nhà! Địu con lên lưng vác giáo lên vai Đánh trăm chiếc cồng xuyên thủng núi Mắt người già quắc lên cho đàn trẻ theo Ta đạp rừng nhằm phía Đông bươn tới! Ôi ta về nguồn! Về nguồn! Kờ-ruồng Kù tiệt! Kờ-ruồng Kù tiệt! Đất Nước !Đất Nước! Ôi ta về theo Đất Nước Ta khôgn chịu làm người dân không Đất Nước Không Việt Nam Biển rừng gào lên như muốn níu chân ta Biển rừng không cuốn ta vào vô định nữa Ta làm con suối rừng biết tìm sông mà tới Ta làm con nai biết tìm lối mà về Mặt trời mọc, mặt trời chỉ hướng Ôi lòng ta có mặt trời soi sáng Ta trở về Đất Nước Tôt tiên ơi!... Và hôm nay Khi bom thằng Mỹ tới Cắt ngang những nói nhọn nhà làng Chôn những nhà mồ vào đất bụi Ta đánh lên tiếng cồng Ta gọi vang rừng vang núi Đất Nước! Ta đánh lên tiếng chiêng cho cả Bắc Nam cùng nghe được! Nghe tấm lòng người Tà-ôi, Pa-kô, Cà-tu Thuỷ chung Đất Nước Rồi ta quăng cồng dưới suối Rồi ta chủ chiếng dưới cây Ta đi Trong âm vang yêu nước Ta đi với rựa và tên Rựa ta mài vào gỗ thành nương Tên ta gài xuống đất thành bẫy Thằng Mỹ vào thì xác mà để đấy! Thằng nguỵ vào thì xác nó đừng chôn! Cho cháu con ta, ai sau nữa, được nhìn! Ôi Đất Nước đầu mũi dao Đất Nước đầu mũi tên Đất Nước đầu tiếng chiêng Đất Nước là ngọn lửa Đất Nước tràn lên từng đỉnh núi Đất Nước thiêng liêng...
*
Đêm nay ta lên hết mặt sông Hồng! Nước đánh động dưới chân ta rồi Đất Nước Đang gọi ta từng hồi trống thúc Đất Nước xoáy nhào tim ta Ký ức Đất Nước muôn đời đang vặn mình, đang sôi...
Chúng ta là người dân miền Nam Nhung tôi biết anh gốc gác họ Hoàng Kinh Bắc Còn tôi họ Nguyễn tỉnh Đông Huyết thống ta trôi trên bán đảo âm thầm Hôm nay bỗng réo sôi từng hồi từng trận Khi cơn lũ đang lao qua châu thổ sông Hồng!
Ta lên hết mặt đê sông Hồng! Dẫu chỉ bằng tâm tưởng Ở đâu đó ta không còn nhớ nữa Sao tổ tiên ta cầm cuốc, cầm cày Cầm giáo, cầm khiên và cất tiếng hát lưu đày Để xa châu thổ từ độ ấy...
Ôi những gốc tre tổ tiên ta từng thấy Vẫn còn nguyên trên bờ bãi sông Hồng Lúa lên xanh trên những cánh đồng Cũng có tay cha ông in vào trong lúa Sâu thẳm quá cho đến từng mái rạ Cũng có dáng một ngày cha ông khăn gói bước ra
Ôi những gì Người đã ước mơ Thì bây giờ cũng thơm lá thơm hoa Nên hôm nay chúng ta Phải lên hết đê sông Hồng mà giữ lấy!
Đất Nước Phải chặt tre, đóng cọc mà giữ lấy! Đất Nước Phải đan phên, đổ đất mà giữ lấy! Đất Nước Phải phá nhà, chặt cây vườn vác ra mà giữ lấy! Đất Nước Phải neo người xuống sông, chặn nước mà giữ lấy! Đất Nước Đất Nước không thể trôi được! Máu xương, mồ mả tổ tiên đã trôi đi Những dòng họ đã trôi đi Nhưng hôm nay không thể nào trôi được! Đất Nước Đang gầm lên trong sóng gió ngất trời Hàng chục triệu thước khối nước đang lao vào mặt đất Cuộc xáp trận của vật chất muốn đè vật chất Của thiên nhiên đè xuống con người Ta vươn mình gánh lấy đất đai Ta ném máu xương ta vào làm vật cản Tất cả ý chí và sinh mạng Phải được vai dựa vào vai, đùi gối lên đùi Đẩy con đê sông Hồng tiến lên phía trước Thắng giặc Mỹ hay thắng giặc nước Đều nhất tề xung phong!
Sơn Tinh đang nhìn ta lo lắng đăm đăm Cả nhân loại đang nhìn ta cổ vũ Con cháu ta mai sau hối hả lật từng trang lịch sử Ngợp trước con đê sông Hồng lên cao, lên cao... Chào 4000 năm! Con đê như một cánh tay cao Của thế trận những người làm chủ Làm chủ cuộc đời và lướt từng đỉnh lũ Bảo vệ miến Bắc, chi viện miền Nam!
Mẹ Việt Nam ơi! Đêm nay con về gối đầu trên cánh tay của Mẹ Ôi cánh tay rắn rỏi, dịu hiền Lấm láp bùn lầy nhưng ấm áp niềm tin Đó là hai cánh đê sông Hồng của Mẹ Mẹ phả vào mặt con nồng nàn mùi sữa Của những đồng xa nguyên vẹn như mùa Con đã đi xa từ thuở ấy đến giờ Nay bọn Mỹ còn cắt chia Đất Nước Nhưng đêm đêm con trở về thân thuộc Ngủ trêncánh tay Mẹ hiền từ cay đắng nuôi con Trong tháng năm chớp bể mưa nguồn Ru con lớn và làm người thương Mẹ...
*
Đã có một thời Ai muốn vào châu Mỹ La-Tinh Đến trước vịnh Ca-ra-ip Sẽ không cần dùng địa bàn Cứ nhìn những xác da đen Trôi bập bềnh trên biển Những xác da đen chỉ hướng Đưa anh vào "mảnh vườn sau"của chủ nghĩa thực dân Đã có một thời Ai muốn đến Việt Nam Cứ theo gót những đàn ngựa phương Bắc Hay chữ thập trên tàu buôn nước Pháp Các bạn sẽ tìm ra Việt Nam Bởi vì ngày ấy Nước chúng tôi chưa có trên bản đồ thế giới Ngôn ngữ loài người chưa biết hai chữ "Việt Nam" Và dẫu bạn đến đây Chỉ có những tên đô hộ phủ toàn quyền Đứng ra tiếp bạn Nhưng hôm nay Bạn hãy đi theo những đoàn đi bộ tuần hành Mang những lá cờ sao vàng Ở Pa-ri, ở Mát-xcơ-va hay Xtốc-khôn Bạn sẽ đến được Việt Nam tôi đó
Bởi vì Việt Nam hôm nay Nằm giữa lòng thế giới Nằm trong tim nhân loại Nằm trên con đường dẫn ta tới giá trị Con Người... Bởi vì Việt Nam hôm nay Là Việt Nam chống Mỹ Chúng tôi gánh trên vai hành trang nặng nề của thế kỷ Để bạn bình tâm bước vào ngưỡng cửa Tự do...
Bạn đến đây Đã có Bác Hồ Và Nhân dân tôi sẵn sàng đón bạn Dẫu Người đi vắng Bạn có thể đến nhà Người thăm một khóm hoa Rồi cùng nhân dân tôi trò chuyện Nhân dân tôi đẩy tình yêu mến Đã được Người dặn dò trước phút đi xa...
Bạn hỏi vì sao cúng tôi yêu quý Bác Hồ Bởi vì Người là Người đầu tiên Về với Đất Nước chúng tôi Mang chủ nghĩa Mác-Lê nin Chứa trong trái tim yêu nước nhất Khi Người đặt tay lên Hòn đất Việt Nam đầu biên giới Thì từ đó Đất không phải là đất nữa Đất là chiến hào Đất là cạm bẫy Đất là hoa trái Nuôi chúng tôi, che chúng tôi cầm súng lên đường!
Có Người, chúng tôi có lại Hùng Vương Có lại dáng búp sen nghìn năm của chùa Một Cột Và những búp sen miền Nam tận bùn lầy Đồng Tháp Có Người, cũng đã thành thơ Có Người, mỗi mũi tên đồng Cổ Loa Không chịu vùi dưới đất Không nằm yên trong viên bảo tàng Chúng bay lên xé gió thời gian Mở hết đường bay qua thăng trầm lịch sử Để cắm vào đầu giặc Mỹ! Có Người, pho Bồ Tát nghìn tay nghìn mắt Biết toả hào quang từ hàng chục cánh tay Có Người, pho Bồ Tát triều Lý chỉ còn đầu Vẫn nguyên vẹn trong lòng chúng tôi nhờ búi tóc thời vua Hùng để lại Và pho Kim Cương trên đôi chân vững chãi Dẫu mất đầu vẫn giữ một dáng đứng Việt Nam Đấy, Đất Nước chúng tôi đổ vỡ biết bao lần (cả những pho từ bi cũng không ngoài hoạn nạn Nhưng có Người, những cái mất đi phải trả về hình dáng) Quá khứ được nhìn từ đôi mắt Hôm Nay Và Hôm Nay từ đôi mắt Ngày Mai Chúng tôi sống bằng Tương lai một nửa Bằng tình yêu vô hạn những con người Như Hôm Nay nhìn Đất Nước cắt đôi Chúng tôi đã thấy ngày hàn gắn...
Bởi vì Người là người đầu tiên Yêu miền Nam trong trái tim mình Yêu tuổi trẻ miền Nam 25 năm Chưa có được ngày hạnh phúc
Mà Người dạy chúng tôi Hãy bền gan đánh giặc Dẫu phải chết cũng không khuất phục: "Không có gì quý hơn Độc lập, Tự do!"
Chúng tôi là con cháu Bác Hồ Có nghĩa là chúng tôi giống Bác Những gì còn non nớt Chúng tôi học tập để sống, chiến đấu như Người
Bởi vì Người là đất nước của chúng tôi Mỗi sợi tóc trắng của Người đều ghi ngày gian khổ nhất Của Đất Nước, những năm dài đánh giặc Đôi dép của Người mòn vẹt gót Người đã đi những ngả đường Đất Nước hành quân
Trái cà Người ăn Cũng là trái cà nuôi người anh hùng đầu tiên-thánh gióng Cây gậy Người cầm Cũng có thể tìm trong trăm ngàn gậy vượt Trường Sơn Ý chí của Người Ý chí toàn dân tộc Lý tưởng của Người Sự sống chúng tôi mang... Hồ Chí Minh - Việt Nam Bạn và tôi cùng gọi Hồ Chí Minh - Việt Nam
* Em nghe không trái thị đã rơi xuống tay Người Trái không chỉ rơi vì sức hút đất đai Trái rơi vì tay Người ao ước Khi trái chạm vào tay Người và Người ấp ủ Thì lừng hương tay Người và Người ấp ủ Thì lừng hương và cô Tấm bước ra Đi trả thù và sống Tự do... Không rơi xuống bùn, ôi trái thị quê ta Để bùn lấm và thành bùn vạn kiếp Rơi vào tay Người, đó là định luật Của đấu tranh và nhân nghĩa Việt Nam
Tuổi trẻ ơi trong sương gió tháng năm Ta đã lớn rồi, chín đầy hy vọng Hãy ngã xuống tay Nhân dân, hỡi sắc vàng của nắng Hỡi hương thơm của nồng mặn mồ hôi..
Hãy ngã vào tay Nhân dân, đừng vãi đừng rơi Đừng tự do, đừng hoài nghi nữa Hãy yêu Nhân dân và nghe Người nhắn nhủ Hãy tìm sức mạnh mình trên cơ thể Nhân dân Nhân dân đang đi lên đội ngũ trùng trùng Thế vô tận của nghìn năm giết giặc Lửa đã cháy hồng hào mặt đất Mùa chín tình yêu, mùa chín hận thù!
- Không bao giờ xương máu phải bơ vơ Ôi sông núi nghi ngàn dặm đất Có nghe tiếng chúng con: Xin có mặt Nguyện làm người xung kích của quê hương Đây tiếng hát chúng con: Tiếng hát xuống đường!
07/06/2016Phương LoanNgày 26/3 là dịp người trẻ tự soi mình, soi vào tổ chức của mình, và người không trẻ nhìn lại, để tin yêu, kì vọng và trao trọng trách.
30/04/2016GS. Tương LaiKhi “sơn hà nguy biến” trước giặc ngoại xâm thì phải bằng súng gươm để hóa giải, nhưng khi đất nước đối diện với nghèo nàn và lạc hậu, với tham nhũng và thoái hóa của một bộ phận không nhỏ cán bộ có chức quyền, thì phải bằng bản lĩnh và trí tuệ của tuổi trẻ để giúp nước. Cuộc chiến đấu này không có gươm súng, không dàn thành trận tuyến nhưng...
10/09/2013Nguyễn Vinh PhúcTừ giữa năm 1906 dân phố Hàng Đào thấy các nhà nho có tên tuổi như phó bảng Hoàng Tăng Bí, cử nhân Dương Bá Trạc, tú tài Lê Đại, huấn đạo Nguyễn Quyền... thường xuyên lui tới nhà cụ cử Lương Văn Can ở số nhà 4. Lại có cả các vị thanh niên Tây học danh tiếng như Nguyễn Văn Vĩnh, Phạm Duy Tốn, Bùi Đình Tá... cũng có mặt. Chẳng biết họ bàn việc gì song ai nấy đều đoán là liên quan đến "quốc sự" rồi.
03/11/2010Trường KiênĐiều gì là nguyên nhân chủ yếu làm cản trở sự phát triển của một quốc gia? Câu hỏi được đặt ra trong thời điểm mà mọi người dân Việt đang bức xúc với chuyện “tụt hậu” quá xa, quá lâu của đất nước mình. Đứng lại có nghĩa là thụt lùi - điều đó không chỉ đúng với từng cá nhân, mà còn là điều tất yếu đối với một tập thể, một cộng đồng, một đất nước...
27/05/2009Hàm ĐanVượt qua mục đích ban đầu là bộ phim tài liệu độc lập của gia tộc, Mạn đàm về “người man di hiện đại” đã dựng chân dung một người “khổng lồ” đầu thế kỉ XX: Học giả Nguyễn Văn Vĩnh.
20/05/2009Thu San Nguyễn Thế HùngNếu có một trường nghề dạy cho sinh viên hiểu về ba cụm từ "phát triển", "kĩ thuật" và "công nghệ" thì cơ hồ chỉ bằng những máy móc trung bình chúng ta có thể biến đổi tạo tác ra những sản phẩm có chất lượng rất cao, mà lại đạt qui mô rất lớn, số lượng rất nhiều nữa. Đó chính là phát triển nhanh và bền vững. Chứ nhất quyết không thể dùng phép đi tắt đón đầu để phát triển. Và chúng ta sẽ không những đuổi kịp mà còn sánh vai, rồi vượt lên hàng đầu nữa.
07/11/2006PGS, TS Lê Thanh BìnhTân thư góp phần giúp cho trí thức Việt Nam tiêu biểu thời đó học được phương pháp mà sau này người ta thường gọi là: “Tự thức tỉnh, tự phê phán" để nhìn nhận rõ các ưu khuyết, nhất là các nhược điểm trầm trọng của chính tầng lớp mình, của nhân dân mình, dân tộc mình đặng sửa chữa, khắc phục...
