Ba điều ước

07:24 CH @ Chủ Nhật - 27 Tháng Ba, 2016

Ba đứa chúng tôi là đồng môn từ khi vào trường đại học. Đến nay, mỗi người một việc đều là cán bộ lãnh đạo, quản lý cốt cán ở tỉnh và huyện nhà. Đã thành ước lệ, cuối năm nào chúng tôi cũng có cuộc tất niên để "đánh giá, tổng kết" những điều ước của năm trước: Đứa con thứ hai của Ph. đã thi đỗ vào Trường đại học Ngoại thương mà nó thường mong muốn; Q., thì đã có một chiếc màn hình tinh thể lỏng loại to để xem bóng đá cho đã; còn tôi, cũng đã sửa sang được thêm hai phòng cho con cái có chỗ ngồi học riêng. Xem ra mấy cái điều ước ấy không "đao to búa lớn" nên chúng tôi ngồi rung đùi tán thưởng... Chợt ông cụ thân sinh ra Ph. ngồi ở gian bên nghe thấy bèn đằng hắng nói: Các cháu có những điều ước nhỏ và đều đã thực hiện được nó, nhưng các cháu có biết vừa rồi họp chi bộ thôn ta, các cụ hưu trí mong ước điều gì không. Các cụ nói: Chúng ta nói rất nhiều đến thời cơ và thách thức. Nhưng cái thách thức day dứt nhất lại chính từ bên trong của hệ thống bộ máy công quyền của ta. Tỉnh ta họp nhiều quá, "xuất bản" nhiều nghị quyết nhiều văn bản. Khi tổng kết đọc báo cáo thấy năm nào cũng rưa rứa như nhau, có những vấn đề cứ nêu đi, nêu lại rồi để đấy, như câu chuyện "mẹ đĩ nhà hề với con mèo ấy"... Những ách tắc của dân, rồi đời sống kinh tế, văn hóa, y tế, giáo dục chuyển biến chậm lắm... Chung quy hiện nay các cụ chỉ mong có ba điều ước với lãnh đạo, quản lý tỉnh ta là:

Thứ nhất, ước cán bộ gương mẫu. Ví như tỉnh ta, chỉ cần đội ngũ cán bộ chủ chốt gương mẫu thật sự. Mọi chuyện trong tỉnh ai cũng biết rõ và kêu ca về sự nhiêu khê, phiền hà, bất cập của nhiều cán bộ ở nhiều "cửa"; nhiều cán bộ "nói một đằng, làm một nẻo" ấy vậy mà cuối năm đánh giá, bình xét thì có tới trên 95% chi bộ đạt trong sạch, vững mạnh; có tới trên 90% cán bộ đạt danh hiệu tiên tiến, xuất sắc mới lạ chứ. Bây giờ chỉ cần đặt ra tiêu chí là năm nay 100% cán bộ trong Ban chấp hành tỉnh đảng bộ, huyện đảng bộ gương mẫu, trong sạch thì mọi chuyện sẽ chuyển biến ngay, đó là điều chắc chắn. Hiện nay dân đang bình luận: không ít cán bộ tỉnh ta "gương" mà không “mẫu” hoặc “mẫu” mà chẳng "gương". Như vậy sẽ dẫn đến tình trạng như người xưa nói "thượng bất chính, hạ tắc loạn"...

Thứ hai, ước cán bộ giữ được kỷ cương: ý nói mọi việc phải được hành xử theo luật. Xã hội văn minh là sống và làm việc theo luật pháp. Một triết gia từng nói: Người tuân thủ luật pháp nhất là người được tự do nhất. Lại có người phương Tây bình luận, người Việt Nam duy tình nhiều hơn duy lý. Luật ở ta vừa thiếu vừa không đồng bộ lại "được" bộ máy công quyền vận hành còn rất chệch choạc, thiên vị, nể nang, vận dụng vô tội vạ, dẫn đến tình trạng "sáng đúng, chiều sai, ngày mai lại đúng". Tình trạng người thẳng thắn, cương trực, đúng mức thì không được "ưa", không được "dùng", còn người uốn éo, "che gió bốn mùa", "im lặng là vàng" thậm chí sai trái, mắc khuyết điểm thì vẫn nhởn nhơ, thăng quan, tiến chức, miễn là "chạy" giỏi... Vừa rồi tỉnh ta có chuyện chạy án, dãn án, "treo" án, án bỏ túi”; rồi chuyện bẻ cong cả đạo lý, luật pháp để biến cái đúng thành cái sai... ôi những chuyện như vậy thì còn gì là "kỷ cương, phép nước" nữa. Dân được biết, tổng kết năm vừa rồi ở tỉnh ta có một đồng chí lãnh đạo cấp cao về nói... Cái tình lớn nhất, cao cả nhất, đúng đắn nhất phải được xây dựng trên cái lý, cái lý ở đây chính là luật pháp. Luật pháp là tối thượng, không ai có quyền làm cho nó khác đi. Như vậy người Việt Nam ta không duy tình mà trọng cả lý, trọng cả tình. Và nếu làm được thế, thì dân còn mong gì hơn nữa.

Thứ ba, ước cán bộ nói đi đôi với làm. Từ cổ chí kim ai cũng thích "quan" trên đã nói là làm; nói một là một, nói hai là hai. Hội nhập ngày nay càng đòi hỏi sự hữu thực đó, còn khi để mất lòng tin thì hậu - quả thật khó lường. Ở tỉnh ta cách đây ba năm có chuyện xảy ra là trên bố trí một dự án có vốn đầu tư nước ngoài giá trị tới trên 300 triệu đô la Mỹ. Ấy vậy mà "quan" tỉnh hứa sáu tháng sẽ giải phóng xong mặt bằng để họ vào, nhưng rồi một năm, hai năm nhà đầu tư gặp quá nhiều khó khăn, và cuối cùng họ "chạy" mất, thật là uổng, đánh mất cơ hội bằng vàng cho việc giải quyết kinh tế - xã hội của tỉnh... Cán bộ lãnh đạo cốt cán của tỉnh chỉ cần hai ba chục người nói thế nào làm đúng thế đó; đưa ra chủ trương, chính sách ít thôi nhưng làm thật chắc, làm bằng được thì dân sẽ tin, sẽ tín, sẽ yêu. Ta cần thống nhất từ tỉnh, tới huyện, tới xã là cán bộ nói và làm. Giản dị vậy thôi, thì chỉ cần hai năm thực hiện dân sẽ giảm đi nhiều bức xúc lắm.

Ông cụ nói liền một mạch như cởi lòng, cởi ruột. Và để chứng minh, ông dẫn: thời kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ ông cha ta cũng có ba điều ước, mặc dù rất khó khăn, gian khổ nhưng đều đã làm được. Một là, đánh đuổi giặc ngoại xâm. Hai là, đánh giặc đói. Ba là, đánh giặc dốt. Vậy ngày nay dân ta cũng có ba điều ước so với tầm vóc thì nhỏ bé, giản dị hơn nhiều mà các cháu không làm được sao? Thế rồi bất chợt ông “giao nhiệm vụ”: bác cho các cháu "nợ" nhé, đến Tết sang năm về đây "kiểm điểm", nếu làm tốt thì bác chiêu đãi còn làm dở thì... tốt nhất là nên "treo ấn, từ quan" đừng để cho dân ca thán rồi trở thành nỗi ám ảnh day dứt?

Nguồn:
LinkedInPinterestCập nhật lúc:

Nội dung liên quan

  • Thể chế và Thành tích

    25/10/2014Nguyễn Trần BạtBất kỳ nhà nước hay hệ thống chính trị nào cũng phải trả lời câu hỏi làm thế nào để phát triển hay làm thế nào để giảm thiểu rủi ro trong tiến trình phát triển. Trong quá trình đi tìm lời giải cho câu hỏi này, càng ngày người ta càng nhận ra vai trò của thể chế đối với phát triển, nghĩa là, một thể chế tốt sẽ đẩy mạnh tốc độ phát triển và tăng cường chất lượng phát triển; ngược lại, một thể chế bất hợp lý sẽ kìm hãm tốc độ phát triển và làm suy thoái chất lượng phát triển...
  • Tính trễ của cải cách chính trị

    09/10/2014Nguyễn Trần BạtTừ sau Chiến tranh Thế giới thứ hai, sân khấu chính trị thế giới có nhiều chuyển biến rõ rệt. Tiếp thu những tư tưởng tiến bộ của thời đại, nhiều chính đảng đã lãnh đạo nhân dân giành được độc lập dân tộc, thay thế chế độ thuộc địa hà khắc bằng những chính thể tiến bộ. Dân chúng thế giới thứ ba đói khổ mơ ước về một cuộc đổi đời vĩ đại, được sống trong một xã hội phồn vinh về vật chất và tươi đẹp về tinh thần, nhưng cho đến nay dường như tất cả vẫn ngoài tầm tay và thực tế vẫn là một thế giới thứ ba nghèo khổ và bất hạnh. Lý do trước hết là thế giới thứ ba bị lạc hướng trong vùng xoáy của Chiến tranh Lạnh, nhưng một nguyên nhân khác, chủ yếu hơn, là do không ý thức được sự cần thiết hoặc không tìm được giải pháp đúng cho đổi mới và cải cách xã hội....
  • Phản biện xã hội

    12/07/2014Nguyễn Trần BạtQuan sát cuộc sống chúng ta có thể thấy phản biện là một hoạt động diễn ra hàng ngày. Phản biện là một nhu cầu của cuộc sống bởi nhờ có nó con người có thể loại bỏ những yếu tố sai để tiệm cận tới sự hợp lý trong các quyết định, các hành vi của mình. Trong đời sống xã hội phản biện là một công cụ không thể thiếu để tổ chức ra một xã hội dân chủ...
  • Đồng thuận xã hội

    17/06/2014Nguyễn Trần BạtCó một thuật ngữ được báo chí và truyền hình sử dụng khá nhiều trong những năm gần đây, nhưng lại đang được hiểu một cách không đầy đủ, đó là đồng thuận. Có thể khẳng định, cho đến nay khái niệm này vẫn chưa được nghiên cứu một cách hệ thống và toàn diện....
  • Chính khách và lòng dân

    23/10/2010GS. Tương LaiQuý Khang Tử hỏi Khổng Tử về chính trị. Khổng Tử đáp: “ Chính dã, chính dã. Tử suất dĩ chính, thực cảm bất chính?”. Chính trị là chính đính. Ông lãnh đạo dân một cách chính đính thì ai dám không chính đính. Nhưng, thế nào là chính đính? Nói kỹ e dài dòng, xin lại dẫn Khổng Tử cho gọn và súc tích, lại khá cập nhật.
  • Dân chủ đến từ đâu?

    09/03/2009Nguyễn Tiến LậpMặc dù các nền dân chủ trên thế giới đã có bề dày lịch sử trên hai trăm năm, vấn đề Dân chủ vẫn tiếp tục là bài toán khó giải đối với nhiều quốc gia . Thậm chí, còn có sự đặt lại những câu hỏi căn bản như Dân chủ là gì và nó có tính tất yếu - phổ quát hay không, trong đó bao hàm cả tâm lý ngờ vực và sự ngộ nhận... Ngoài ra, từ góc độ thực tiến, các bế tắc về con đường phát triển bên ngoài dân chủ cũng đã bắt đầu được nhận diện. Và đó là lý do để chúng ta nên bàn tiếp về đề tài quan trọng này.
  • Một góc nhìn về cải cách hành chính

    18/01/2009TS. Nguyễn Sĩ DũngNăm 2009 sẽ là một năm khó khăn. Khủng hoảng, suy thoái, thị trường xuất khẩu bị thu hẹp, công ăn việc làm khó khăn... là những chuyện đang chờ chúng ta phía trước. Đây quả thật là những chuyện không hay, nhưng chúng cũng có thể tạo ra áp lực cần thiết để chúng ta tiếp tục đổi mới. Một trong những lĩnh vực cần áp lực này nhất, có lẽ, là lĩnh vực hành chính công...
  • Nghị sĩ công dân

    05/01/2009TS.Nguyễn Sỹ PhươngNền dân chủ sơ khai đầu tiên trong lịch sử loài người bắt nguồn từ Hy Lạp cổ đại, tiếng Hy Lạp gọi là “Δημοκρατία”, có nghĩa nhân dân quyết định công việc nhà nước. Tuy nhiên, lúc đó khái niệm “nhân dân quyết định” cũng chỉ giới hạn vào một nhóm người và loại trừ phụ nữ.
  • Dân chủ cơ sở - nhìn và ngẫm

    24/06/2007Nguyễn Chính TâmKhi công khai và minh bạch đã trở thành một điều khoản mà Việt Nam cam kết với thế giới thì cũng chính phương châm này sẽ là phương tiện chính để giải bài toán phát huy dân chủ cơ sở thành công...
  • xem toàn bộ